چهل و ششمین نشست ادبی چارباغ خیال

پنج‌شنبه ۳٠ حمل(فروردین‌ماه) ۱۴٠۳ هجری- خورشیدی، چهل و ششمین نشست ادبی «چارباغ خیال» با حضور استاد صالح محمد خلیق(شاعر، پژوهشگر و منتقد ادبی)، عاطف کابلیان(شاعر و منتقد ادبی) و جمعی از شاعران جوان، توسط «انجمن ادبی خانه‌ مولانا» و «انجمن نویسندگان بلخ» و کتابخانه‌ی عمومی فردوسی شهر مزارشریف در سالن ابن سینای این کتابخانه برگزار شد. 

این نشست با اجرای حمزه عابر در چهاربخش ذیل اجرا شد:

خوانش متون کلاسیک

زیبایی‌شناسی در شعر فارسی

نقد و بررسی شعر

شعرخوانی

 در بخش نخست(خوانش متون کلاسیک) استاد صالح محمد خلیق به خوانش شاهنامه‌ی فردوسی پرداخته و بخش اول زندگی‌نامه‌ی منظوم «جمشید» را تبیین نموده و واژه‌ها و اصطلاحات مبهم آن را به‌گونه‌ی مفصل توضیح دادند. 

 از نگاه و دریافت «پژوهشگر بلخ» مهم‌ترین کارهای را که جمشید پادشاه انجام داده‌است از این قراراند: 

*⃣ساختن آلات جنگی بسیار، خشت‌زدن و ساختمان‌سازی، بافتن ابریشم کتان، پنبه و پوشش‌های گوناگون و… 

در بخش دوم، عاطف کابلیان به جلسه‌ی چهاردهم از سلسه جلسات آموزشی «زیبایی‌شناسی در شعر فارسی» پرداخته و پیرامون پیرایش یا کوتاه‌سازی جمله‌های شعری صحبت کردند به گفته‌ی وی یکی از عناصری که موجب پدیدارشدن زیبایی در شعر می‌شود؛ حذف یا کوتاه‌سازی عبارت‌های شعری است که با موجودیت دو قرینه‌(قرینه‌ی لفظی و قرینه‌ی معنوی) صورت‌ می‌پذیرد. 

در بخش سوم، دو شعر از سید جمیل سجاد و سیدمحمدآقا طیبی توسط اساتید و شاعران حاضر در نشست، به نقد و بررسی گرفته شد. 

شعر آقای سجاد و چکیده‌ی نظریات صاحب‌نظران، پیرامون آن: 

پیش رنگ چشم تو الماس حیران مانده‌است

چشم‌های کمره و عکاس حیران مانده‌است 

تا که خورشید می‌زند بر گونه‌هایت نور را 

شاخه‌ی سبز پر از گیلاس حیران مانده‌است

خوشه خوشه مهر می‌کاشتی ولی وقت درو

گریه می‌کردم به‌حالم داس حیران مانده‌است

نازکی آن گونه می‌ترسم که خش افتد  ترا

برتنت پیراهن کرباس حیران مانده‌است

کار از سنجیدن میزان‌ها بیرون شده‌است 

بس که زیبایی همه مقیاس حیران مانده‌است

شاعران در وصف تو اظهار عجزی کرده‌اند 

عقل‌ها وارنه و احساس حیران مانده‌است

چهار سوی قلعه‌ات مهتاب گزمه می‌زند 

برشکوهت چشم عام الناس حیران مانده‌است 

منتقدین، غزل آقای سجاد را از نگاه زبان و پرداخت، تازه، روان و توصیفی خوانده و ردیف(نسبتاً طولانی) آن را در حفظ پیوند عمودی شعر، موثر خواندند. 

همچنین از نگاه فضا و محتوا آن را تازه دانسته و برقراری پیوند میان پدیده‌های مختلف را از ویژگی‌های بارز و ارزنده‌ی آن قلمداد کردند؛ اما با این از وجود سهل‌انگاری‌های شاعر(رعایت نکردن وزن در چندین مورد، استفاده از واژه‌های بومی به شکل نادرست) و این‌که برای بیت‌های غزل مورد نظر، زمینه‌سازی مناسب را فراهم نکرده است، اظهار تاسف نموده و گفتند: این غزل نباید قربانی معایب اندک خود شود و شایسته است اینکه از ظرفیت خوب آن برای ارتقای زیبایی هرچه بیشترش  به کارگرفته شود.