سومین همایش ادبی “شب‌های بلخ” بهانه‌ای برای دیدار و تقدیر از بهرام هیمه

سومین شب از «شب‌های بلخ» با حضور صالح محمد خلیق(رئیس انجمن نویسندگان بلخ)، سید سکندر حسینی بامداد(رئیس کتابخانه‌ی عمومی فردوسی و انجمن ادبی خانه‌ی‌مولانا)، محمد فهیم کریمی(استاد دانشکده‌ی ادبیات-فارسی دانشگاه بلخ و منتقد ادبی)، حمید مهجور(شاعر و منتقد ادبی) علی‌رضا رحمانی(شاعر و منتقد ادبی)، عاطف کابلیان(شاعر و منتقد ادبی) صابر رضایی(شاعر و منتقد ادبی) و جمعی شکوهمند از شاعران و فرهنگیان بلخ، برگزار شد.
این همایش ادبی به شعرخوانی،دیدار و گفتگوی شاعران بلخی با «بهرام هیمه» شاعر نام‌آشنای کشور، اختصاص داشت.

در این همایش که با تلاوت آیاتی چند از کلام‌الله مجید توسط فضل ربیع افتقار آغاز یافت، سید سکندرحسینی بامداد و حمید مهجور به نقد و بررسی شعرها و شخصیت ادبی بهرام هیمه پرداخت و سپس صالح محمد خلیق و بهرام هیمه پس از صحبتی چند، برای حاضرین در نشست، شعرهای خودشان را به خوانش گرفتند.

چکیده‌ی صحبت‌های سیدسکندر حسینی بامداد: آقای بامداد، بهرام هیمه را از استعدادهای درخشان شعر جوان امروز افغانستان قلمداد کرده و گفت: هیمه شاعری‌ست که راه خودش را پیدا کرده و شعرهایش دارای ویژگی‌های منحصر به فرد خودش هستند. وی زبان و فرم تازه و امروزی در شعر هیمه را از ویژگی‌های برجسته‌ی آن یادکرد و برای حاضرین خاطرنشان ساخت که هیمه از معدود شاعرانی‌ست که می‌داند چه و چگونه بگوید. و این مهم می‌طلبد تا همه‌ی شاعران جوان در ادامه‌ی مسیر شاعری و حیاط ادبی خودشان بر آن تمرکز کنند چه آنکه امروزه بسیاری از شاعران ما با وجود آن‌که نام و نشانی به هم زده‌اند و سال‌ها در قلمرو قلم زندگی کرده‌اند؛ اما تا کنون نمی‌دانند چه و چگونه بگویند و این است مرز و فاصله میان یک شاعر جدی و رسالتمند با کسی که خود را شاعر جا می‌زند.
آقای بامداد فضای شعرهای هیمه را «نئوکلاسیک» رایج در شعر امروز زبان فارسی یادکرد و ویژگی‌های بومی آن را بر شمرد و شاعر را به برجسته‌سازی و تقویت شعرهایش در این شگرد، با رعایت شاعرانگی و خلق فضاهای تازه‌ و متفاوت، تاکید و ترغیب کرد.
استاد بامداد در ادامه گفت: بهرام هیمه در استفاده از نمادها،الگوها،والمان‌های بومی زبان فارسی در شعرهایش گاهی افراط و گاهی تفریط کرده‌است واگر بتواند یک فضای متعادل در شعرهایش ایجاد نماید که همهی مخاطبان گستره‌ی شعر پارسی با ارجاع‌های متنی کمتر باشعرش ارتباط برقرار نماید بسیار موفق خواهد بود.
وی در اخیر صحبت‌هایش تنوع مضمونی را از دیگر ویژگی‌های مهم شعرهای هیمه دانست و از نبود تنوع مضمونی در شعرهای سایر شاعران جوان اظهار نگرانی کرد.

چکیده‌ی صحبت‌های حمید مهجور: آقای مهجور با تائید سخنان آقای بامداد، بهرام هیمه را شاعر روان‌شناس قلمداد کرد و گفت: هیمه به‌درستی می‌داند مخاطبین‌اش چه نوع شعری را می‌پسندند به همین جهت آگاهانه می‌سراید و رشد می‌کند.
وی افزود که نزدیک به پنجاه سال از حضور و ظهور غزل نو/معاصر می‌گذرد که در این مدت هم در حوزه‌ی محتوا و هم در حوزه‌ی فرم، شاهد و ناظر تحولات فرمی(تغییر در شکل نوشتاری و نظام سطربندی غزل) و شکل‌گیری غزل نیمایی، دیداری کردن غزل، آمیختگی با دیگر قالب‌ها، بیت محوری با اهداف زیبا شناختی هستیم.
غزل فرم و فرا فرم نیز حاصل همین تحولات است. غزل فرم مقوله‌یی‌ست که همراه با روند به‌وجود آمدن شعر صورت می‌گیرد. نوآوری و شکستن هنجارهای عادی و متعارف در فرم شعر، از جمله شگردهایی است که شاعر برای آفرینش شعر خود، از آن بهره می‌گیرد و صاحب سبکی خاص در شعر می گردد. غزل فرا فرم از ارتباط میان ادبیات کلاسیک؛ رمان و سینما تشکیل شده است و ارکان اصلی آن را روایت‌ها، ضد روایت‌ها،شکست روایت‌ها، تغییر زاویه دید، تغییر راوی، چند بعدی بودن تشکیل می‌دهد و از این نگاه شعرهای هیمه فرافرمالیستی‌ست.
گوهر شعر در دو مولفه‌ی معنا و منطق تبلور می‌یابد. بدین معنی که هر متن باید ارجاع محتوایی و مضمونی داشته باشد که به آگاهی و انتظام ذهنی مخاطب کمک کند و از دیگر سو از منطقی ادبی بهره‌مند باشد که معنا در کمال اوج نوشتاری و مهارت‌های اجرایی به ثبت برسد که در شعرهای بهرام به نمونه‌های از این دو مولفه می‌توان دست یافت.

آقای مهجور در اخیر موارد چند از ضعف‌های شعر بهرام هیمه را برشمرد و علت آن را در چهار عامل: کسالت، خود رضایتی، نقد-بررسی نشدن و جدی نگرفتن دانست و گفت: آنچه مسلم است شاعر خوب وشعر خوب با گذر سیلاب زمان از جا کنده نمی‌شود وجایگاهش می‌ماند و منزلتش را هر چند نادیده بگیرند به دست می‌آورد.
در بخش آخر همایش سید ناصر فرحت، جان کابلی(فریدون غیور)،رجب رضوان، گل آقا طاهری، یونس ناصری، فردین عصمتی، نثار شهریور، صابر رضایی، سخی امیری، علی فرامن، محمد فهیم کریمی،حبیب الله جعفری ،انجینر غلام قادر راسخ، قدرت الله دلاور،مبین حکیمی،حسیب دهزاد، عاطف کابلیان و سید سکندر حسینی بامداد به شعرخوانی پرداختند

در اخیر لوح مشترک از سوی کتابخانهٔ عمومی فردوسی ، انجمن ادبی خانه مولانا و انجمن نویسندگان بلخ و لوح جداگانه‌ای از سوی «انجمن هنر و ادبیات آیینی افغانستان» برای بهرام هیمه اهدا شد و سپس صابر رضایی تابلویی نقاشی از آن شاعر را برایش تقدیم کرد.
برنامه با صرف عصرانه و گرفتن عکس‌های دسته‌جمعی حاضرین در نشست پایان یافت.